De kruiswoordpuzzels zijn al een tijd niet meer weg te denken uit kranten en tijdschriften en op puzzelwebsites. Uiteraard zijn er ook al een heleboel opmerkelijke en interessante dingen gebeurd in de wondere wereld van de kruiswoordpuzzel. Ken jij nog plezante feiten over de kruiswoord of over een andere puzzel, laat het ons dan zeker weten. In dit artikel zetten we enkele spraakmakende wist-je-datjes over kruiswoordraadsels op een rijtje.
In 1944 verschenen in de Britse krant The Daily Telegraph een serie kruiswoordpuzzels met codenamen die betrekking hadden op de militaire operaties in de aanloop naar D-Day.
De kruiswoordsamensteller van The Daily Telegraph, Leonard Dawe, was in die periode ook directeur van een school. Om tijd te besparen bij het samenstellen van kruiswoordraadsels vroeg hij studenten om de lege plaatsen in zijn puzzels op te vullen, nadien zocht Dawe omschrijvingen voor de antwoorden. De school bevond zich op dat moment naast een groot kamp van Amerikaanse en Canadese troepen die zich klaarmaakten voor D-Day. Bovendien was de beveiliging rondom het kamp laks, waardoor er veel onderling contact was tussen studenten en militairen. Op die manier slopen er in de kruiswoordraadsels enkele codenamen, hoewel Dawe zich daar dus niet van bewust was.
Volgens het Guinness Book of World Records is Roger Squires de meest vruchtbare kruiswoordsamensteller. De man publiceerde op 14 mei 2007 zijn 66.666ste kruiswoordraadsel. Hij is één van de slechts vier samenstellers die cryptische puzzels hebben gemaakt voor The Times, The Daily Telegraph, The Guardian, The Financial Times en The Independent. Bovendien houdt hij het record voor het langste woord ooit gebruikt in een gepubliceerde kruiswoordpuzzel: het Welshe dorp Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch, dat 58 letters telt en omschreven werd als anagram.
In de jaren ‘20 veroverde de kruiswoordpuzzelhype heel Noord-Amerika. Sommige mensen werden er volslagen gek van. In 1924 vroeg een vrouw uit Chicago de echtscheiding aan, omdat haar man zo in kruiswoordraadsels opging dat hij geen tijd meer had om te werken. De uitspraak van de rechter? De man mocht drie puzzels per dag invullen en de rest van zijn tijd besteden aan het huishouden.
In 1925 schoot een werknemer van een Amerikaanse telefoonmaatschappij zijn vrouw neer omdat ze hem niet wilde helpen met een kruiswoordraadsel.
In Budapest pleegde een man in 1926 zelfmoord. Zijn afscheidsbrief was er eentje in de vorm van een kruiswoordpuzzel, die tot op heden nooit werd opgelost.
In 2006 maakte regisseur Patrick Creadon een documentaire over kruiswoordpuzzels, getiteld Wordplay. In de film komen een heleboel kruiswoordsamenstellers aan het woord, maar ook professionele puzzelaars. De helft van de film werd opgenomen tijdens het American Crossword Puzzle Tournament in 2005. Daarnaast komen ook bekende fans van de kruiswoordpuzzel aan bod, onder anderen ex-president Bill Clinton en acteur Jon Stewart. Er werd trouwens ook een aflevering van The Simpsons gebaseerd op de film Wordplay.
In de Amerikaanse film All About Steve speelt Sandra Bullock vermaard puzzelmaakster Mary Horowitz die obsessief verliefd is op een cameraman gespeeld door Bradley Cooper. Hoewel de film bijzonder veel slechte recensies heeft gekregen, is het duidelijk dat je om kruiswoordpuzzels te bedenken slim moet zijn. Mary spreekt immers 17 talen en is de koningin van de wist-je-datjes.
In The New York Times worden de dagelijkse kruiswoordpuzzels progressief moeilijker van maandag tot zaterdag. Over de zaterdagpuzzels wordt gezegd dat enkel experts deze kunnen invullen. De zondagpuzzel is zelfs nog moeilijker. Volgens de krant is dat een bewuste tactiek: in het weekend hebben lezers meer tijd om de puzzel op te lossen.
Maura Jacobson, één van de kruiswoordsamenstellers van The New York Times, zegt dat het voor haar een dag duurt om een zondagpuzzel samen te stellen. (Zoals eerder vermeld zijn de zondagpuzzels in The New York Times bijzonder moeilijk en kunnen enkel experts deze tot een goed einde brengen.) “Ik spendeer minstens 10 tot 12 uur om omschrijvingen te maken. Mijn research duurt een dag, dan duurt het nog een dag om de woorden in het grid te krijgen en om ze te laten kruisen. Maar het moeilijkste is toch het definiëren van de omschrijvingen.”
In 2016 werd een 91-jarige Duitse vrouw aangehouden door de politie nadat ze de lege vakken van een kruiswoordpuzzel had ingevuld in een museum. De lege kruiswoordpuzzel is een modern kunstwerk van Arthur Köpcke dat hij maakte in 1977. Het werk heeft een geschatte waarde van €80.000. Naast het kunstwerk in het museum hangt een bordje waarop staat: “Vul woorden in.” De kranige dame legde uit dat ze simpelweg de instructies had gevolgd. Het werd al snel duidelijk dat de oude vrouw geen kwaad in de zin had. Het museum klaagde haar dan ook niet aan en draait zelf op voor de restauratiekosten van het werk.